فرآوری گاز طبیعی

فرآوری گاز طبیعی مجموعه‌ای از فرآیندهای صنعتی است که برای تصفیه گاز طبیعی خام با حذف آلاینده‌هایی مانند جامدات، آب، دی اکسید کربن (CO2)، سولفید هیدروژن (H2O)، جیوه و هیدروکربن‌‌های با جرم مولکولی بالاتر (میعانات) طراحی شده‌است. برخی از مواردی که گاز طبیعی را آلوده می‌کنند دارای ارزش اقتصادی هستند و بیشتر فرآوری شده یا فروخته می‌شوند.

عملکرد پالایشگاه گاز

به طور کلی پالایش گاز شامل مراحل مختلفی است مانند:

1. جداسازی مواد جامد
2. حذف رطوبت
3. جداسازی گاز‌های سمی
4. جداسازی متان
5. تصفیه نهایی

جداسازی مواد جامد

در این مرحله، گاز طبیعی وارد پالایشگاه می‌شود و مواد جامد مانند خاک و شن در ابتدا جدا می‌‎شوند. این عمل با استفاده از فیلترها و سایر تجهیزات جداسازی صورت می‌گیرد.

حذف رطوبت

گاز طبیعی حاوی رطوبت است که در صورت عبور از خطوط لوله و تجهیزات دیگر می‌تواند خرابی‌‌های فنی ایجاد کند. در این مرحله، رطوبت گاز با استفاده از تجهیزات جذبی مانند تجهیزات حاوی ماده خشک کننده حذف می‌شود.

جداسازی گازهای سمی

برخی از منابع آلوده و سمی مانند گازهای سولفیدهیدوژن (H2S) جداسازی می‌شوند. این عمل با استفاده از واحدهایی مانند واحد حذف سولفید هیدروژن انجام می‌شود.

جداسازی متان

در این مرحله، متان به عنوان اصلی‌ترین ماده در گاز طبیعی از مواد همراه اتان، پروپان و بوتان جدا می‌شود. این عمل با استفاده از واحدهایی مانند فرآیند جذب واکنشی انجام می‌شود.

تصفیه نهایی

در این مرحله، گاز طبیعی نهایی با کیفیت بالا تولید می‌شود. فرآیندهایی مانند تقطیر، استفاده از ممبران‌های نفوذپذیری یا فرآیندهای شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند تا کیفیت گاز به حداکثر برسد.

تولید محصولات گازی

پالایشگاه گاز با انجام فرآیندهای بالا، مواد مختلفی از جمله متان، بوتان، پروپان و… را تولید می‌کند. هرکدام از این محصولات دارای مصارف خاصی هستند. این محصولات گازی در صنایع مختلف مانند صنایع شیمیایی، پتروشیمی، فولاد و غیره استفاده می‌شوند و برای تولید محصولات نهایی از اهمیت بالایی برخوردارند.

کاهش آلودگی محیط زیست

پالایشگاه گاز با جداسازی عوامل آلوده و سمی مانند گازهای سولفید هیدروژن، به کاهش آلودگی محیط زیست کمک می‌کند. تولید گاز طبیعی با کیفیت بالا، سبب کاهش آلودگی هوا و آب و بهبود کیفیت زندگی مردم می‌شود.

تامین انرژی پاک

پالایشگاه گاز با تولید گاز طبیعی با کیفیت بالا به عنوان یکی از اصلی ترین منابع انرژی در جهان، نیازهای انرژی کشورها را تامین می‌کند. گاز طبیعی به عنوان سوخی پاک و قابل استفاده در بخش‌های مختلف از جمله برق رسانی، گرمایش، حمل‌و‌نقل و صنعت استفاده می‌شود.

پالایشگاه گازبه عنوان یک واحد صنعتی، به تامین انرژی پاک و قابل استفاده در مصارف مختلف مانند: تولید برق، گرمایش و صنایع مختلف کمک می‌کند. گاز طبیعی به عنوان یک منبع سوختی پاک، آلودگی هوا را کاهش می‌دهد و برای حفظ محیط زیست بسیار اهمیت دارد.

پالایشگاه گازی در ایران

احداث پالایشگاه‌های گاز منجر به ایجاد فرصت‌های شغلی و اشتغال برای جامعه محلی می‌شود. همچنین، توسعه صنعت پالایشگاه گاز وابستگی به فناوری‌های پیشرفته و همکاری با شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات صنعتی نیز به همراه دارد.

از مهم‌ترین پالایشگاه‌های گاز در ایران می‌توان به پالایشگاه‌های گاز پارس جنوبی (واقع در عسلویه)، پالایشگاه گاز خانگیران (واقع در سرخس) و پالایشگاه گاز پارسیان (واقع در لامرد)، پالایشگاه گاز ایلام (واقع در چوار) و پالایشگاه گاز بیدبلند (واقع در آغاجاری) اشاره نمود.

منبع: دانش صنعت نفت